Nie zawsze niestawiennictwo strony pozwanej skutkować będzie uznaniem twierdzeń (i roszczeń) powoda. Sąd Rejonowy w Szczytnie rozpoznając powództwo o zapłatę uznał, że obowiązkiem Sądu rozpoznającego sprawę, mimo niestawiennictwa strony pozwanej i braku jej odpowiedzi na pozew, która to okoliczność co do zasady stanowi podstawę do wydania wyroku zaocznego (w domyśle: zasądzającego roszczenie), jest również dokonanie odniesienie się do prawa materialnego podstawy żądania i ustalenie czy twierdzenia strony powodowej uwzględnienie żądania.
Przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe i to tylko wówczas gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwość.
Zgodnie z normą art. 339 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym przypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe i to tylko wówczas gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwość. Wobec tego, że działanie z art. 339 § 2 k.p.c. nie rozciąga się na dziedzinę prawa materialnego, obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania. (por. Wyrok SN z dnia 31 marca 1999 r. (…) 176/97).
(Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 02 lipca 2019 r., sygn. akt: I 613/19)